Sosyal Kent Mobilyası: Etkileşimi yüksek bir kent için kent mobilyası tasarımı
Kentlerde kamusal alanlar gündelik sosyal yaşam için önemli bir zemindir. Kamusal alanın ve içindeki nesnelerin kentte yaşayanlarla etkileşime girmesi beklenir. Bu etkileşimi düzeyini de sosyal kent mobilyası tasarımı ile arttırmak mümkündür. Bunu yaparken kent mobilyasının işlevlerini ve kullanıcıları doğru bir şekilde planlamak gereklidir.
Kamusal alan, kentlerde birden fazla işleve hizmet eder. Mitinglerden festivallere, küçük sohbetlerden mahalle konserlerine değişen birçok işlevi içinde barındırır. Yeşil alanlarda ızgara yapanlardan, güneşin batışını izleyen bir çifti değişen perspektiflere sosyal hayatımızda önemli bir yere sahiptir. Dolayısıyla bu alanların fiziki yapılandırılış şekli içerdiği fonksiyonların kullanılması açısından yol gösterici ve yardımcı olur.
Bu kriterleri göz önüne alarak kent mobilyasını kentsel yaşamlar birlikte ele almak gerekir. Bir kent mobilyasının sosyal yaşama hizmet etmesi de ancak bu şekilde mümkün olabilir. Kendilerine sunan yapılara bağlı kalan kullanıcıların tercihlerini bu şekilde yönlendirmek, seçenekler sunmak sosyal yaşamı zenginleştirici bir etki yapar.
Kent mobilyalarının seçimi ve yerleşimi kamusal alanı organize etme ve tasarlama
Doğru kent mobilyası seçiminin ve yerleşiminin yapılmadığı noktalarda yayalar günlük ihtiyaçlarını mevcut yapılarla gidermek durumunda kalacaktır. Oturma ünitesi olmayan bir meydanda insanlar kaldırımlara, merdivenlere ve hatta sınır elemanları üzerine oturarak dinlenme ihtiyaçlarını gidereceklerdir. Kentte yaşayanları bu tercihlere zorlamak yerine bu ihtiyaçlarını giderecek kent mobilyaları sunmak gereklidir.
Kent mobilyalarının genel tasarımı yaygın ölçü seçimlerine dayanır. Örneğin banklar 3 kişilik oturma kapasiteli olarak ele alınır. Bu ve benzeri kısıtlamalar ve standartlaşmalar kentin belirli kullanıcılarını hedef alır ve diğer kalanları kapsam dışında bırakır. Oysa ki kent mobilyalarının herkes tarafından erişilebilir olması ve sosyal yaşama destek vermesi beklenir.
Kent mobilyasına çoklu kullanım olanakları eklenerek daha özgür bir tasarım hedeflenmelidir. Gerçek yaşamını içine giren, insanı sınırlamak yerine destek olan, birden çok grubu hedefleyen kent mobilyaları ile daha zengin bir kent yaşamı mümkündür.
Kent mobilyasının insanların bir araya geldiği yerlere yerleştirme kavramının tasarım olarak önüne geçmek gerekir. Kent mobilyasını kent içinde ihtiyaç duyulan noktalara yerleştirilen bir donatı olarak değerlendirmek yerine onun sosyal rolünü kavrayarak yapılan tasarımla kent mobilyası toplum odaklı öğeler olarak öne çıkacaktır.
Bir kent mobilyası nasıl sosyal kent mobilyası olur?
Kent mobilyası tasarımı sürecinde doğru yer seçimi ile birlikte çok fonksiyonlu bir kent mobilyası geliştirerek insanların bir araya gelmesini sağlamak ve küçük alanlarda kentsel yaşam kalitesini yükseltmek mümkündür.
Park ve rekreasyon alanlarına, şehrin farklı dokularının birleşim noktalarına yerleştirilen çok fonksiyonlu sosyal kent mobilyaları ile insanlar aynı anda farklı aktiviteleri gerçekleştirme şansı bulacaktır. Böylece bir kent mobilyası gerçekten yaşayan bir kent mobilyası olacaktır.
Tasarımı şehir dokusu dikkate alınarak geliştirilecek bu kent mobilyasında sıra dışı renkler, yalın ve basit malzemelerle birlikte kullanılarak hem dikkat çekici hem de maliyeti düşük, buna nazaran verimi yüksek bir kent öğesi yaratılmış olacaktır.
Bisikletini park eden bir grup genç, kendi ilgi alanlarına dair konuşurken, yetişkinler masada günün yorgunluğunu atabilecek; Çocuk oyun alanı içinde çocuklar oynarken oyun, kule ve kara tahta ile kendini ifade etme şansı bulacaktır. Eklenebilecek bir pota ile basketbol da oynayarak fiziksel gelişimlerine katkı sağlamak da mümkün.
Özellikle nüfus yoğunluğu yüksek kentlerde mekansal kısıtlamalar nedeniyle böyle bir sosyal kent mobilyası ideal çözüm olacaktır. Daha düşük yoğunluklu kentler için de insanları bir araya getirirken daha geniş bir alan kullanarak etkisini arttıracaktır. Kentte atıl kalan bölgelerin yeniden ele alınıp tasarlanarak ele alındığı sosyal projelerle kentin yaşam kalitesi de yükselecektir.